Hoe Teflon zijn reis naar de vuilnis begon
Wat je eet is belangrijk, maar waar je het eten in bakt is net zo belangrijk. In mijn jeugd werd praktisch alles in een teflon pan gebakken. Toen ik net uit huis was bleef ik in teflon pannen mijn eten bereiden. Na verloop van tijd werd de antiaanbaklaag aangetast en wanneer je bleef doorbakken, was deze uiteindelijk in het midden volledig verdwenen. De teflon pannen hadden vaak een levensduur van 2 jaar, dan was het tijd voor een nieuwe pan. Het maakte niet uit welk merk, of hoe duur de pan was. Zelfs van een pan die 60 euro kostte was binnen de kortste keren het antiaanbaklaagje weg.
Teflon waar gaat het heen?
De meeste mensen gebruiken teflon pannen omdat ze gemakkelijk te vinden zijn en handig in gebruik. De antiaanbaklaag wordt gemaakt door een PTFE coating. Dit is een soort plastic. Wanneer je vetvrij bakt kan de pan wel tot 400 graden verhit worden op het gas. Dan ontstaan er brokstukjes die giftig zijn voor mens en dier. Chemicus Jacob de Boer in een tv-uitzending van Keuringsdienst van Waarde gaat zelfs zo ver dat wanneer er maar een krasje in je teflon pan zit je deze weg moet doen. Vooral wanneer de pannen geschilferd zijn, zijn ze levensgevaarlijk. Je krijgt dan kleine stukjes teflon binnen.
PFOA
Bij te hoge temperaturen valt PTFE uiteen, waarbij onder andere de stof PFOA (perfluoroctaanzuur) vrijkomt. Deze stof heeft de functie van bindmiddel om de Teflon-laag aan de pan te hechten. De stof wordt in verband gebracht met chronisch nierfalen, kanker, en hoog cholesterol (wat eigenlijk een reactie van je lichaam is op inflammatie).
Teflon gas
Er komen 6 toxische gassen vrij wanneer teflon verhit wordt waarvan eentje zelfs dodelijk is in lage dosis (!). Met hoge temperatuur komen er degradatie chemicaliën vrij die vergelijkbaar zijn met zenuwgas. Dit kan leiden tot leverschade, immuundysfunctie, schildklierdysfunctie, chronisch nierfalen, onvruchtbaarheid, etc. Sinds 2012 wordt PFOA officieel in verband gebracht met onder andere kanker. Daarom is het
sinds 2015 verboden om PFOA in consumentenproducten te gebruiken.
Teflon nu
Toch zijn er nog steeds mensen die last hebben van koortsachtige verschijnselen en de luchtwegen bij oververhitting zonder de PFOA. Het is en blijft een plastic en de vraag is toch of het wel zo verstandig is daarin je eten te bakken, vooral omdat er ook goede alternatieven zijn. Wat betreft bakken in plastic: wellicht is het minstens zo raadzaam om die kunststof spatel te heroverwegen.
Teflon en milieu
Teflon pannen moeten uiteindelijk weggegooid worden want ze gaan geen leven lang mee zoals een RVS pan. De chemicaliën van de teflon pan komen in het milieu terecht en wordt in zee gedumpt. Zo krijgen wij het ook weer binnen en hebben veel mensen deze deeltjes in hun bloed zitten. Het is dus beter voor mens en milieu wanneer we ons eten zouden bereiden in een duurzame pan.
Testen en dan op de markt brengen
Wanneer iets op de markt gebracht wordt denken consumenten dat dit ook uitvoerig getest is en/of het ook automatisch gezond voor ons is. We hebben echter al veelvuldig gezien dat dit niet altijd het geval is. Uiteindelijk gaat het bij bedrijven om winst, niet om mens of milieu. Er wordt alleen het hoognodige getest, oftewel dat wat wettelijk wordt geëist. En zelfs dan proberen veel bedrijven via hun lobby-inspanningen onder zoveel mogelijk uit te komen. Voor zowel gebruiksvoorwerpen als voeding en medicijnen geldt helaas dat er veel de markt op komt dat niet 100% veilig is. Zeker onderzoeken wat de langetermijngevolgen zijn worden niet uitgevoerd. We (de consument) zijn als het ware een testpubliek, en de schade is enorm. Zoals bakken in geraffineerde olie ongezond is voor menselijke consumptie, blijkt bakken in een Teflon pan ook zeer ongezond.
Geen teflon, maar wat wel?
Oké, Teflon is niet gezond voor me, maar waar kun je wél in bakken? Ik heb twee verschillende soorten pannen uitgeprobeerd, namelijk rvs en gietijzer. Persoonlijk vond ik gietijzer niet handig om in te bakken, dus deze gebruik ik niet meer. Ik bak nu al zo’n acht jaar al mijn gerechten in een rvs-pan. Anders dan een Teflon pan is deze pan na al deze jaren nog steeds goed. Een voordeel is ook dat je er met een metalen spatel in kan zonder dat je plastic ‘á la julienne’ door je eten heen roert. Schoonmaken is ook prima te doen. Gewoon zonder sop en met een staalborstel. Een rvs-pan gaat je leven lang mee en is dus beter voor mens èn milieu.
Heeft mijn informatie je verder op weg geholpen?
Overweeg dan om een (eenmalige) donatie te doen.