Men’sHealth Artikel: Wetenschap of Waanzin
Hieronder ga ik met jullie het ‘Het carnivoordieet: wetenschap of waanzin?’ gepubliceerd op Men’sHealth doorlezen en laten zien wat er niet klopt. De groene stukken zijn de teksten die ik letterlijk uit het artikel heb genomen. Ook heb ik d.m.v. printscreens een PDF van het artikel op Men’sHealth gemaakt. Voor het geval het artikel achter een betaalmuur verdwijnt, in zijn geheel verdwijnt, of door de jaren heen verandert…
Het Artikel
Het carnivoordieet: wetenschap of waanzin?
Bewegings- en voedingswetenschapper Menno Henselmans licht toe.
Door Mart de Jong
20/02/2023
Met de kop gaat dit artikel op Men’sHealth al gelijk de mist in, het insinueert dat er wetenschap bedreven kan worden met betrekking tot voeding. Waarom dit niet mogelijk is kun je lezen op een blog die ik hierover geschreven heb. Waarschijnlijk is deze kop alleen gekozen omdat veel mensen veel waarde hechten aan wetenschap en omdat het lekker bekt.
Grote kans dat je de nieuwste voedingstrend al voorbij hebt zien komen: het carnivoordieet. Ook wel leeuwendieet of vleesdieet genoemd. Tikkeltje voor zichzelf sprekend ligt de focus binnen dit dieet op vlees, vlees en nog eens vlees. Maar wat is de gedachte hierachter? En is het wel goed voor je?
Wanneer je daadwerkelijk duikt in de geschiedenis van Nederland dan kun je al concluderen dat het eten van vlees geen nieuwe voedingstrend is. Aangezien zeker sinds de 12de eeuw hier in Nederland de veeteelt op een veel hoger peil stond dan de landbouw. En het rundvee werd toen uitsluitend gebruikt voor vlees. Dit kun je in het goed gedocumenteerde boek De Voeding in Nederland in de Middeleeuwen tot de Twintigste eeuw van L. Burema lezen.
Aan het feit dat carnivoordieet en leeuwendieet hier weer genoemd worden als synoniemen kan ik wel raden hoe de rest van het artikel van Men’sHealth gaat verlopen. Het lijkt er sterk op dat de auteur van dit artikel net als de auteur van het artikel in Trouw niet begrijpt dat het leeuwendieet niet hetzelfde is als het carnivoordieet. Het is een onderdeel van het carnivoordieet. Bij het carnivoordieet eet je namelijk nog wel zuivel en eieren, bij het leeuwendieet eet je alleen zout en vlees.
We vroegen het aan bewegings- en voedingswetenschapper Menno Henselmans. ‘Carnivoordieet of vegan dieet? Dan zou ik altijd vegan aanraden,’ aldus Henselmans. Hieronder lees je waarom.
Ik ben zeer benieuwd waarom er in Men’sHealth door een voedingswetenschapper het vegan dieet aangeraden wordt, een dieet waarin je duidelijk tekorten oploopt en je gezondheid schaadt, aangezien je de essentiële nutriënten die in vlees zitten schrapt uit je dieet. En waarom wordt het veganistische dieet er weer bij gehaald, net als bij het Trouw artikel? Het zou toch over het carnivoordieet gaan? Doen ze dat andersom bij veganistische artikelen ook? Nee.
The Liver King
Carnivoordieet ontkracht
Het carnivoordieet wint, in navolging van personen als de liver king (al heeft deze ‘koning’ zijn anabolen gebruik toegegeven), aan terrein. Enerzijds als een tegenreactie op veganisme, maar ook als een verlangen naar vroeger. Zo zouden onze voorouders enkel vlees gegeten hebben. Mannen, jagen, vlees. ‘Omarm de principes van onze voorouders,’ aldus de liver king.
Uiteraard wordt deze fraudeur hier weer neergezet als representatie voor het carnivoordieet. Volgens mij hadden ze bij Men’sHealth ook geen zin om echt op onderzoek uit te gaan, aangezien ook dit in het artikel dat in Trouw werd aangehaald. Een artikel waar ik overigens ook al een blog over geschreven heb, dus mijn antwoord op het Liver King stroman argument kun je daar lezen.
Hieronder enkele mensen die wél het volgen waard zijn:
Bart Kay
Dr. Paul Mason
Harry Serpanos
Dr. Ken Berry
Sally Norton
Dr. Shawn Baker
Sally Fallon Morell van de The Weston A. Price Foundation
Joel Salatin
Dr. Georgia Ede
Elliot Overton
Nina Teicholz
‘Die gedachte is onzin,’ vertelt Henselmans. ‘Binnen de wetenschap bestaat er consensus dat we geen carnivoren waren, al verschilt dat per populatie, tijd en seizoen.
Deze bewering heeft niets met wetenschap te maken, maar is een argumentum ab auctoritate (Een argument waarbij men zich beroept op de autoriteit van degene die de uitlating doet). Aangezien er aan het begin in het artikel van Men’sHealth neergezet is dat De Expert Menno Henselmans een wetenschapper is wordt er ook verwacht dat we dit klakkeloos aannemen. Consensus is niets meer dan dat wat mensen het met elkaar eens zijn. Ergo de bewering van De Expert Menno Henselmans is geen wetenschap.
Wetenschap is namelijk een discipline, het is gebonden aan een set regels en instructies. Hier worden wetenschappers verzocht zich aan te houden wanneer zij hun data verzamelen. Dit verzamelen gebeurt volgens het experimentele protocol. Dit wordt de wetenschappelijke methode genoemd, hierover moeten ze dan weer rapporteren, wederom volgens een set regels en disciplines. Er bestaat dus een reeks aan regels en disciplines die beperken wat de wetenschap wel en niet kan doen. Consensus is niets meer dan dat wat mensen het met elkaar eens zijn. Ergo de bewering van De Expert Menno Henselmans is geen wetenschap.
We aten vooral noten, fruit en aardappels.
Noten, fruit en aardappels in het Nederlandse klimaat? Veel geluk met het bij elkaar sprokkelen hiervan. Het fruit dat we nu eten is overigens een menselijke creatie en daar is niets natuurlijks meer aan. Noten zitten (net als veel fruit) boordevol antinutriënten. Beide hebben weinig voedingswaarde, net als de aardappel trouwens. Ook dacht ik dat het algemeen bekend was dat de aardappel pas rond 1650 in Nederland geïntroduceerd werd. De boeren wilden eerst niets van de plant weten. Omdat de stengels en bessen giftig zijn, dachten ze dat de knollen ook ongezond zouden zijn. Wat bij mij als oud Hollandsch gezond verstand klinkt. Een zeer pijnlijke assertie die de geloofwaardigheid van De Expert Menno Henselmans en Men’sHealth aantast, aangezien er zeer gemakkelijk aangetoond kan worden dat deze uitspraak geen basis vindt in de realiteit.
Niet voor niets lijkt ons gebit op dat van apen. Wel zit ons verteringssysteem tussen dat van apen en carnivoren in. Vlees past binnen dan ook binnen ons dieet, maar niet enkel vlees.’
Niet weer dat gebit ‘argument’ alsjeblieft. Heeft De Expert Menno Henselmans nooit gehoord van het feit dat mensen twee handen hebben waarmee ze o.a. messen kunnen maken? Dat we (in ieder geval ooit) ons brein gebruikte om dieren te kunnen vangen met ons creatieve vernuft? Of het feit dat we al heel lang vee gedomesticeerd hebben en deze dus zelf kunnen slachten met de gereedschappen die we maken? En als we dan toch onze fysiologie gebruiken als argument, waarom wordt er dan niet naar gekeken dat ons maagzuur overeenkomt met dieren die carnivoor zijn zoals hyeana’s? Men’sHealth laat hier in mijn optiek ook veel steken vallen.
The Butcher’s Shop een schilderij van Frans Snyders 1579
De logica achter een carnivoordieet
Maar wat maakt het carnivoordieet dan zo aantrekkelijk? Henselmans: ‘Het carnivoordieet zou ik als een fad diet beschrijven. Een doorgeslagen versie van het keto dieet.
Ik zou eerder het standaarddieet, wat we nu volgen met alle desastreuse gevolgen, als een fad diet omschrijven en daarbij kan ik je nog vertellen waarom. Zadenoliën zijn nog maar sinds 1871 een onderdeel in ons dieet en zoals gezegd kunnen we verifiëren dat we zeker al sinds de 12de eeuw overwegend vlees en het bijbehorende vet hier in Nederland aten. Aangezien het land slecht te bewerken was, door de verwaarloosde staat van de dijken en het gebrekkige afwateringssysteem.
Dit heeft voor sommige mensen iets heel aantrekkelijks omdat je geen groenten en fruit eet.
Groente en fruit zijn niet nodig in ons dieet en zelfs schadelijk voor onze gezondheid. Bij het eten van fruit komt dit door de glucose en het deuterium dat erin zit. Dit laatste beschadigt onze mitochondriën, wat resulteert in gezondheidsklachten. Groentes, zitten boordevol antinutriënten zoals oxalaten, sojatoxines, goitrogenen, saponinen, lectines, salicylaten en polyfenolen, trypsineremmers en fytaten, om er maar een paar te noemen. Deze zijn zeer schadelijk voor onze gezondheid.
Vooral lekker makkelijk voor veel mannen. Daarnaast wekt het leeuwendieet bepaalde gevoelens op, zoals dat van de oerman, én is het een tegenreactie op het veganisme: f*ck the planet, raw meat.’
Wat een superwetenschappelijke uitspraken worden hier in Men’sHealth weer gedaan, daar heb je dan voor gestudeerd! Maar goed, je moet toch wat wanneer je geen argumenten hebt om je bewering te staven. Dan ga je lekker populistisch schreeuwen. En hier zien we dus wat ik al dacht, dat het carnivoordieet in Men’sHealth net als in het artikel in Trouw wordt weggezet als een tegenreactie op het veganistische dieet. Ik zie overigens veel vrouwen die het carnivoordieet volgen, lekker generaliserend weer om het een mannending te noemen. Mag dat trouwens wel in deze surrealistische tijd van ‘misgenderen’? Anno 2023 zou je toch sowieso denken dat ze beter weten… Ook bakken de meeste mensen die het carnivoordieet volgen hun vlees, en zijn ervan op de hoogte dat grasgevoerd vlees geen gevaar is voor onze planeet. Het echte gevaar zijn de monocroppraktijken en alle gifstoffen die daarvoor nodig zijn…
Daarnaast is een veelgehoorde claim dat je darmen baat hebben bij een carnivoordieet. ‘Er zijn meer mensen met darmproblemen dan we denken, zoals het prikkelbare darm syndroom. Dat is niet iets waar je graag over praat. Een carnivoordieet lijkt voor zulke problemen de oplossing te bieden omdat je alle koolhydraten elimineert, en daarmee de darmproblemen,’ aldus Henselmans.
Het klopt dat veel mensen hun darmproblemen oplossen met het volgen van het carnivoordieet. Er is ook een goede wetenschappelijke studie die dit onderstreept. Doctor Paul Mason heeft hier een goede lezing over. Een kanttekening is wel dat je de transitie naar het carnivoordieet goed moet aanpakken . Dat betekent dus dat je niet van de ene op de andere dag moet overstappen van een bijna plantaardig dieet naar het carnivoordieet. Geef je darmen de kans om je rigoureuze dieetverandering bij te benen en voorkom ook oxalaatdumping door niet gelijk al je groentes te schrappen. Slow and steady wins the race…
Maar alle koolhydraten rigoreus uit je dieet schrappen bestempelt Henselmans als de shotgunmethode. ‘Je kunt beter uitzoeken van welke koolhydraten je last hebt, bijvoorbeeld door het FODMAP-dieet. Kun je tegen een aardbei? Kun je tegen een courgette? Kun je tegen aardappelen? En anders zou ik altijd nog eerder het keto dieet boven een carnivoordieet verkiezen. Meer planten is voor de meest mensen een goed idee, dat is wetenschappelijk heel hard bewezen.’
Er is geen wetenschappelijk bewijs dat meer planten eten een goed idee is voor mensen. En ook niet dat koolhydraten noodzakelijk zijn in ons dieet. Er is echter veel anekdotisch bewijs voor het tegenovergestelde van wat hier beweerd wordt. En zie je ook dat De Expert Menno Henselmans hier geen wetenschappelijke studies citeert om zijn beweringen te staven? De voedingswetenschap kan ons namelijk niet informeren over ons dieet. Wel kunnen we met ons boerenverstand en ervaring kijken naar wat we eten en ons uithongert en wat ons daadwerkelijk voedt. Groentes bomvol anti nutriënten en vezels die je darmwand irriteren of vlees en vet van dieren dat vol vitamines en mineralen zit wat ons lichaam nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Ik weet wel waar ik voor kies.
Vegan dieet versus carnivoordieet
Het carnivoordieet is dus niet bepaald een ideaal dieet, ook niet als oplossing tegen darmproblemen.
Dat is het voor veel mensen dus wel. Dit hebben we net gezien in de video van dr. Paul Mason. En je ziet ook hier dat De Expert Menno Henselmans zichzelf tegenspreekt, want hoe kan het carnivoordieet de oplossing bieden tegen darmproblemen en het tegelijkertijd dit niet bieden?
En een vegan dieet dan? ‘Als het mij vraagt ligt de waarheid ergens in het midden,’ aldus Henselmans: ‘Vlees is qua duurzaamheid niet positief. Hierbij speelt de preperatiemethode een belangrijke rol, want er zijn wel duurzame(re) manieren om vlees te eten.
Daar hebben we hem weer: de duurzaamheidskaart, pure ideologie dat niets te maken heeft met de vraag of het carnivoordieet gezond(st) is voor mensen. Gelukkig wordt er wel een verschil gemaakt m.b.t. tot vlees en de impact op het milieu en wordt al het vlees niet op één hoop gegooid. Dat is in ieder geval al een verbetering.
Ik raad mijn klanten dan ook niet af vlees te eten, maar ik raad ze wel aan om meer plantaardig te eten. Fruit en groenten eten correleert met welzijn, blijkt uit onderzoek.
Waarom wordt er in het artikel van Men’sHealth niet gelinkt naar het daadwerkelijke onderzoek, maar naar het instagram account van De Expert Menno Henselmans? Toch hebben we hier eindelijke een onderzoek waar De Expert Menno Henselmans zijn bewering op baseert en dat is al iets. Ik zal hier de link naar het ‘wetenschappelijke’ artikel neerzetten. Eigenlijk kunnen we in het abstract van dit onderzoek al lezen dat dit een onderzoek is wat ons niet kan informeren over ons dieet. Het heeft al helemaal geen enkele waarheidsgetrouwheid om het statement te maken in dit artikel van Men’sHealth wat het doet. Het claimt namelijk het volgende:
Hogere consumptie van groenten en fruit wordt geassocieerd met lagere zorgen, spanning en gebrek aan vreugde gedurende de hele levensduur
Ten eerste waren de participanten in dit onderzoek 25 jaar en ouder, kwamen ze uit alle hoeken van de samenleving, hadden verschillende levensstijlen en duurde dit onderzoek voor zover ik kan zien maar 1 jaar. Het kan ons dus al niet informeren over onze gehele levensduur. Daarnaast is dit een onderzoek aan de hand van Foodquestionaires en Perceived Stress Questionnaire.
Het gaat ervan uit dat mensen dit waarheidsgetrouw zullen invullen en we weten allemaal dat dit niet gebeurt. Niet eens per se moedwillig trouwens. Weet jij bijvoorbeeld nog hoeveel koppen (want dat is blijkbaar een betrouwbare maateenheid) rundvlees je deze maand op hebt? Daarbij zijn er verschillende ongecontroleerde vrijheidsgraden. Anders gezegd: deze mensen werden niet in een lab gevolgd, maar leefden in de wereld waar niet alleen dieet een factor is in je leven is. Kortom, dit onderzoek is in mijn ogen een verspilling van geld. Over geld gesproken. Wanneer je kijkt naar de conflict of interest valt gelijk op dat er enkele onderzoekers subsidies ontvingen van FruitWest, en van de Department of Agriculture and Food WA….
Ook zijn planten cruciaal voor je verzadiging, al kent ook een vegan dieet gebreken.’
Hoe zijn fruit en groente cruciaal voor je verzadiging? Ik voel me sinds ik het carnivoordieet volg meer verzadigd dan ooit. Of bedoelt De Expert Menno Henselmans soms het opgeblazen gevoel dat ik vaak had na het eten van een maaltijd vol met granen en groentes? Dit is overigens geen verzadigd gevoel. Dit is een teken dat je lichaam niet blij is met wat je net hebt gegeten. Hoe een echt verzadigd gevoel aanvoelt heb ik alleen maar ervaren op het carnivoordieet.
Gebreken van een carnivoordieet
‘Bij een carnivoordieet mis je al snel micronutriënten die je vanuit planten binnenkrijgt.
Planten blokkeren juiste de opname van nutriënten in je lichaam, daarom krijg je vrij weinig tot niets vanuit het plantenrijk aan nutriënten binnen.
Denk aan vitamine C, calcium, en magnesium. Dit kun je compenseren door heel veel orgaanvlees te eten, maar dan krijg je al snel teveel vitamine A binnen (in plantenvorm kan dit niet) of ijzer.
Vitamine C zit in kleine hoeveelheden in vlees, maar doordat het niet hoeft te wedijveren met glucose (zoals dit wel het geval is met bijvoorbeeld jus d’orange en er bij het consumeren hiervan dus geen vitamine C daadwerkelijk wordt opgenomen door het lichaam) wordt de vitamine C die in vlees zit ook echt opgenomen. Ik volg nu al 3 jaar het carnivoordieet en heb nog steeds geen scheurbuik. Ook andere mensen die dit al minstens zo lang volgen vertonen hier geen tekenen van. Sterker nog, in plaats dat mijn tanden uitvielen zijn ze meer solide geworden en mijn tandvlees is ook sterk verbeterd. Dit toont anekdotisch aan dat er geen problemen ontstaan met betrekking tot vitamine C bij het volgen van het carnivoordieet. Zowel calcium en magnesium zijn overigens terug te vinden in vlees. Je hoeft dus helemaal niet te compenseren met orgaanvlees. En het is nog biologisch beschikbaar ook!
Deze ijzertoxiciteit is een groot probleem onder mannen die het carnivoordieet volgen. En ook je cholestrol (LDL) gaat omhoog door al het verzadigde vet in een carnivoordieet.’
Er is meer sprake bij mensen van een ijzertekort wanneer ze niet of nauwelijks vlees eten wat al decennia gepropageerd wordt. Er is niet zo iets als ijzertoxiciteit. Iron overload is inderdaad wel soms een probleem bij mensen die veel lever eten. Daarom moet je ook echt uitkijken met orgaanvlees en dan met name met lever. Over de cholesterolpaniek heb ik al een uitgebreid artikel op mijn site staan. Deze kun je gaan lezen wanneer je wilt weten wat cholesterol doet en hoe belangrijk dit is voor ons lichaam.
Gebreken van een vegan dieet
En dan de gebreken van een vegan dieet: wat ga je missen met alleen maar planten? Henselmans: ‘Allereerst bestaat de kans op het bekende vitamine b12 tekort, waar je 4 microgram per dag van nodig hebt. Maar ook de andere B vitamines en een ijzertekort kunnen opspelen. Eigenlijk het tegenovergestelde van een carnivoordieet. En ook je eiwitinname is iets om in de gaten te houden als vegan.’
Dit artikel in Men’sHealth moest toch gaan over het carnivoordieet? Waarom wordt hier dan een apart stuk geweid aan het veganistische dieet? Het carnivoordieet heeft in zoverre met het veganistische dieet te maken, dat er veel veganisten die stoppen met het veganistische dieet overstappen op het carnivoordieet. Dit om weer te helen en de tekorten die ze hebben opgelopen weer aan te vullen. Helaas zijn er veel veganisten die onomkeerbare schade aan zichzelf hebben toegebracht om door deze dieetstoornis. Hoe desastreus het veganistische dieet voor je gezondheid is kun je in talloze testemonials van ex vegans zien op youtube. Op mijn blog kun je ook lezen wat het veganistische dieet met jou en je kind doet.
Eindoordeel carnivoordieet
Zowel een carnivoordieet als een vegan dieet kent z’n gebreken. Wat is dan wel het ideale dieet volgens Henselmans? ‘Ik zou gaan voor een Mediterraan dieet. We focussen ons tegenwoordig teveel op brood en granen, maar te weinig op gezonde vetten die je vindt in olijven, olijfolie, avocado en noten. Cruciale ingrediënten die je mist in een carnivoordieet.
In het Mediterrane dieet, die niet eens klopt met betrekking wat ze eten in die gebieden, staat ook vette vis vermeld. Op de vragenlijst die de onderzoekers naar dit dieet overhandigde aan de participanten stond alleen rundvlees vermeld, en dat eten ze hier niet veel. Daarom kwam er uit dat mensen op het Mediterrane dieet haast geen vlees eten. Laten we Griekenland als voorbeeld nemen, waar ze veel lams- en varkensvlees eten. Het is één van de hoofdbestanddelen in het dieet van de Grieken. Bij veel van de Mediterraanse landen is vlees het hoofdbestanddeel in het dieet.
Olijfolie, avocado en olijven zijn geen voorbeelden van gezonde vetten. Over plantaardige olie (waar olijfolie ook onder geschaard dient te worden) en welke gevolgen dit heeft op je gezondheid kun je hier lezen. Avocado tref je vaak al bruin aan (mensen knijpen ze helemaal fijn) wanneer je ze opensnijdt. Dit betekent dat de avocado ranzig is en je deze beter niet kunt eten. Bovendien is het verbouwen en vervoeren van deze avocado’s desastreus voor mens, dier en planeet. Waarom zou je ook deze exotische dingen eten, wanneer je een betere optie hier om de hoek kunt kopen? Het enige vet wat ons daadwerkelijk kan voeden en noodzakelijk is dat is dierlijk vet. En dit kun je gewoon direct kopen hier in Nederland bij de boer.
Brood is als rood vlees: goede voedingswaarden, maar je kan zonder. Uit praktisch oogpunt zou ik alle proteïnen uit dierlijke bronnen halen, en de rest opvullen met planten.
Welke voedingswaarde zit er in brood? Geen idee na het lezen van dit artikel op Men’sHealth. De Expert Menno Henselmans stelt dat hier en we hebben het maar te geloven dat brood voedingswaarde bevat. Ook zie je weer duidelijk dat hij zichzelf hier tegenspreekt (een trend in dit artikel overigens). Hoe kun je in één zin zeggen dat iets een goede voedingswaarde heeft en je dan omdraaien en zeggen dat je zonder kan?
Proteïne is niet het enige wat mensen nodig hebben, net zo belangrijke en misschien nog wel belangrijker is het dierlijk vet. Het is niet goed om alleen maar proteïne te eten, dan krijg je ‘rabbit starvation’. Planten vullen je inderdaad en fermenteren in je lichaam, omdat je lichaam het niet kan verteren. Dat is niet iets om als goed te bestempelen. Het eten van planten zorgt er bovendien voor dat je lichaam minder voedingsstoffen uit het vlees kan opnemen, omdat de antinutriënten uit planten de opname van vitamines en mineralen blokkeren.
Niemand weet precies wat het gezondste dieet is, maar louter vlees eten slaat nergens op,’ concludeert
Als je weet dat niemand weet wat het gezondste dieet is, waar ik het overigens mee eens ben, hoe kun je dan wel pretenderen te weten dat louter vlees eten ‘nergens op slaat’? Het één sluit namelijk het ander uit en deze bewering van De Expert Menno Henselmans slaat als een tang op een varken. Niets aan dit artikel is wetenschappelijk zoals de titel op Men’sHealth insinueert. Maar van de Misleidende Media kun je ook niets anders verwachten Men’sHealth is namelijk onderdeel van Hearst Netherlands. Hearst bezit gigantisch veel tijdschriften, Kranten en tv zenders die zodoende allemaal met dezelfde mond spreken. En deze mond zegt ons dat we allemaal beter een plantaardiger dieet kunnen gaan volgen. Zo ook Men’sHealth…
Heeft mijn informatie je verder op weg geholpen?
Overweeg dan om een (eenmalige) donatie te doen.
dank je dank je dank je dat je het allemaal zo uitzoekt en BEKEND maakt, wat zo ontzettend hard nodig is!!!!
Bedankt voor je reactie en graag gedaan! Hopelijk helpt het mensen.