Nieuw Voedingslabel: Nutri-Score
Sinds dit jaar (2022) is een aantal voedingsproducten weer een label rijker. Er staat nu een heuse Nutri-Score op. Een voedselkeuzelogo, waarvan het RIVM, de consumentenbond, de rijksoverheid en Nestlé (dit is een greep uit de betrokken partijen) zeggen dat dit is om de consument te helpen gezonde(re) voedselkeuzes te maken.
Voor nu hebben nog niet alle producten dit label en is het nog niet verplicht. De betutteling & sturing neemt hiermee echter steeds verder toe. We worden behandeld als burger(tje)s die bij de hand genomen moeten worden om – volgens grote instellingen gedicteerde – juiste keuzes te maken. Dit keer in onze voeding. In plaats van dat we een volwaardig mens zijn, die voor zichzelf na kan denken en aan de hand van kritisch denkvermogen zijn eigen keuzes maakt.
Ook in dit artikel over de Nutri-Score zul je zien dat het Voedingscentrum een grote vinger in de pap heeft, dus dit artikel zal opgenomen worden in de groeiende bundel met Voedingscentrum Ontmaskerd artikelen. Laten we maar direct beginnen.
Samenwerking Binnen De EU
Zoals je wel vaker ziet in de EU willen ze dit in samenwerking doen met meer landen. In dit geval tussen België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Nederland, Spanje en Zwitserland. Je zou dit kunnen zien als een proef voordat dit systeem in andere landen wordt ingevoerd. Dit is uiteindelijk ook nodig om het label verplicht te kunnen stellen. Wettelijk gezien kan de Nederlandse overheid een logo niet verplichten. Dit heeft te maken met de handelsvrijheid van de landen in de EU. Het kan in de toekomst wel verplicht worden als alle Europese landen kiezen voor het logo. Het is nog niet zo ver, maar er wordt wel heftig gelobbyd hiervoor.
Brief Van Belanghebbenden
Op 27 april 2020 werd er een brief naar de Europese Commissie gestuurd met als onderwerp “Joint Letter to the European Commission re: Mandatory Nutri-Score” Dit roept op tot het verplichtstellen van de Nutri-Score en is o.a. ondertekend door grote multinationals. Bij de ondertekenaars zitten grote bedrijven als HAK, Ahold Delhaize, Danone ( o.a. Alpro, Danone, Actimel vallen hieronder), Nestlé (o.a. Garden Gourmet, Maggi, MezEast & Wagner pizza vallen hieronder), McCain (o.a. CelaVita, McCain & Mora vallen hieronder). Hier een lijst met alle bedrijven die hieronder zitten.
Waarom zouden deze bedrijven dit zo graag willen doen? Ze zeggen zelf met dit label een bijdragen te willen leveren aan minder overgewicht, zoals opgenomen is in het Nationaal Preventieakkoord van 2018. Als je eenmaal weet hoe dit dieet juist voor steeds meer overgewicht heeft gezorgd is dit een wassen neus. Wellicht omdat ze belang hebben dat zoveel mogelijk mensen hun producten kopen, en daar best wat dwang bij kunnen gebruiken?
De zoektocht naar een Label
Wetenschappers ontwikkelden de Nutri-Score op verzoek van de Franse overheid (die eigenaar is hiervan).
Meteen zien we hoe het Voedingscentrum een grote rol speelt in de keuze van welk label er op onze voeding komt. Deze keuze is gemaakt door het Voedingscentrum in samenwerking met het RIVM. Deze twee NGO’s (Niet Gekozen Organisaties, zoals Rypke Zeilmaker het mooi hernoemde) hebben in opdracht van de overheid drie bestaande Europese voedselkeuzelogo’s vergeleken. Dit waren de Nutri-Score, Keyhole en Multiple traffic. Het rapport over het besluit kun je hier als PDF vinden.
The Science Is Settled – Toch?
Wat opvalt is dat bij geen enkele van de drie labels die onderzocht zijn er één aansloot op de voedingsrichtlijnen van het Voedingscentrum. Dan rijst toch de vraag hoe het kan dat we blijkbaar overal (net wat) andere dieetrichtlijnen hebben. Dat zou toch overal hetzelfde moeten zijn als de ‘voedingswetenschap’ inderdaad rotsvast en empirisch bewezen is? Zou het dan niet gewoon een kwestie moeten zijn van één op één overnemen? Wat op dit moment wel steeds meer wereldwijd wordt gesynchroniseerd is de dwangmatige omvorming naar een (volledig) plantaardig dieet.
Waarom? Weten We Niet!
Over wetenschap gesproken; het label legt in geen enkele manier uit waarom het product een A of een E heeft gekregen. Als er veel toegevoegde suiker in zit krijgt het een E, maar gemodificeerd en zodoende suikerrijk fruit krijgt wel een A. Dat granen worden omgezet in glucose wordt in de berekening ook compleet genegeerd. Suikervervangers zijn helemaal prima, ondanks alle gezondheidswaarschuwingen. Waarom zout slecht voor je is wordt ook nergens met goede wetenschap onderbouwd. Hetzelfde geldt voor verzadigd vet dat anno 2022 nog steeds als slecht wordt weggezet, en plantaardige olie is daarentegen zogenaamd fantastisch voor je.Om maar wat discrepanties te noemen. Daar moet je als consument blijkbaar genoegen mee nemen, en je moet blind vertrouwen hebben in de instanties achter deze classificering.
Nutri-Score vs De Schijf Van Vijf
Afijn, er werd uiteindelijk gekozen voor de summiere Nutri-Score, die gebaseerd is op een algoritme dat naar believen aangepast kan worden. Er werd gelijk bemerkt door het RIVM en het Voedingscentrum dat de Nutri-Score momenteel op een aantal punten niet aansluit bij de Schijf Van Vijf. Van de overheid mocht de Nutri-Score echter alleen ingevoerd worden wanneer het in lijn was met de Schijf Van Vijf. De Gezondheidsraad heeft hier een reflectie op gegeven en vervolgens heeft staatssecretaris Paul Blokhuis (ministerie van VWS) bekendgemaakt dat de Nutri-Score het nieuwe voedselkeuzelogo voor Nederland moest worden. Dit komt erop neer dat uiteindelijk alles gebaseerd moet worden op de Schijf Van Vijf, en hoe goed een product hierin past. Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: de Schijf Van Vijf is al één grote verschrikking.
De magische formule
Zoals hierboven gezegd moest er wel wat gesleuteld worden aan het algoritme, en ik voorzie nog meer aanpassingen in de toekomst gezien de wereldwijde plantaardige agenda die lokale initiatieven zoals de Nutri-Score ontstijgen. In de Nutri-Score worden verschillende componenten namelijk geclassificeerd als goed en een aantal componenten geclassificeerd als slecht. Pluspunten voor eiwit, vezels, fruit, groente, peulvruchten, en noten. Minpunten voor energiegehalte, suikers, verzadigd vet, en zout.
Met deze simplistische toverformule oftewel technocratisch algoritme gaan ze iets gigantisch complex (en niet goed genoeg onderzocht) zoals voeding even in een gezellig kleurig logootje destilleren. Kijk maar naar de groene A op het plaatje. Dat is goed eten!
Rood Vlees Error
Los van de onbewezen natuur van hun toetsing, EN de complete onzinnigheid van deze categorieën onder andere vanwege de tegenstrijdigheden (fruit is goed, tafelsuiker is slecht), zie je hier een ander probleem ontstaan. Een stuk mager rood vlees is namelijk heel hoog in (goed opneembaar!) eiwit, en bevat bijvoorbeeld geen suiker en nauwelijks tot zelfs geen vet. Oeps! Met de decennialange oorlog tegen vlees, zeker rood vlees, kan het natuurlijk niet zo zijn dat rood vlees een A score krijgt. Dan moet dus het magische algoritme worden aangepast zodat rood vlees alsnog een negatieve score krijgt. Ze zijn daar nu al noest mee bezig.
Deze aanpassing gaan ze blijkbaar doen op basis van het demoniseren van heemijzer. Je weet wel, het ijzer dat je keihard nodig hebt en wat veel beter wordt opgenomen door je lichaam dan plantaardige ijzer (non-heemijzer). In een Twitterdraadje van Frédéric Leroy wordt duidelijk op welke basis ze dit goedpraten. PDF voor het geval dat dit dadelijk weg is.
In Constante Flux
Je kunt hieraan zien dat het algoritme continu veranderd en bijgeschaafd kan – en MOET worden om het grotere plantaardige plan te kunnen doorvoeren. Nog steeds in de waan dat dit een vergezochte complottheorie is? Hier kun je de PDF vinden van het Nationaal preventieakkoord uit 2018. Daarin staat nadrukkelijk vermeld dat vlees steeds meer van menu’s in de horeca geschrapt moet worden, en hoe het bedrijfsleven (supermarkten, kantines, horeca etc.) zich steeds meer moet aanpassen aan de Schijf Van Vijf. De Schijf Van Vijf die ook in constante verandering is, en zoals al duizend keer gezegd steeds plantaardiger wordt.
Complottheorie?
Het Nutri-Score systeem is dus totaal niet transparant en al helemaal niet op enige logica gebaseerd. Het lijkt er sterk op dat het meer gaat om bedrijven nog meer macht te laten krijgen, en om ons nog afhankelijker te maken van supermarkten. Ik loop wellicht wat op de zaken vooruit, maar het is geen vreemde gedachtegang dat de Nutri-Score uiteindelijk een soort limiet afbakent op je koopgedrag, net als het CO2 budget dat in de lucht hangt. Je bankrekening is straks immers al gekoppeld aan een (net zo illusionair) CO2 budget. Dan kan zo’n limiet op basis van de Nutri-Score er ook nog wel bij. Uiteraard zoals altijd allemaal voor jouw gezondheid én Het ongrijpbare Klimaat!
Direct bij een boer kopen kan dan niet meer, want die zijn systematisch weg geterroriseerd. Contant afrekenen bij de kassa om zo’n limiet te omzeilen kan helaas ook niet meer door de afschaffing van contant geld.
Uiteraard speculeer ik hier maar wat in het rond en is het vast een complottheorie die nooit uitkomt…
BRONNEN
De links naar de verschillende bronnen in de Twitter thread van Frédéric Leroy
1: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691518302655?via%3Dihub
2: https://aleph-2020.blogspot.com/2019/05/plausible-biochemical-mechanisms-are.html
3: https://aleph-2020.blogspot.com/2019/05/animal-source-foods-provide-nutrients.html
4: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31569235/
5: https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(22)00311-7/fulltext
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voeding/gezonde-voeding/nieuw-voedselkeuzelogo-nutri-score
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voeding/documenten/publicaties/2022/06/29/update-of-the-nutri-score-algorithm
https://www.rivm.nl/nieuws/rivm-en-voedingscentrum-zetten-europese-voedselkeuzelogos-op-rij
https://www.rivm.nl/sites/default/files/2019-11/Factsheet%20RIVM%20voedselkeuzelogo.pdf
https://www.rivm.nl/documenten/factsheet-voedselkeuzelogo#039;s%20onder%20de%20loep
https://www.rivm.nl/nieuws/rivm-en-voedingscentrum-zetten-europese-voedselkeuzelogos-op-rij
https://www.rivm.nl/voedsel-en-voeding/nutri-score
https://www.consumentenbond.nl/acties/weet-wat-je-eet/wat-is-nutriscore
https://www.consumentenbond.nl/acties/weet-wat-je-eet
https://www.nestle.nl/voeding-gezondheid/nutri-score
https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/eten-kopen-en-keurmerken/wat-is-nutri-score-.aspx
https://www.voedingscentrum.nl/nl/nieuws/overheid-kiest-voor-aansluiting-nutri-score-op-voedingsrichtlijnen.aspx
Heb je begeleiding nodig met het carnivoordieet of met het vasten?
Heeft mijn informatie je verder op weg geholpen?
Overweeg dan om een (eenmalige) donatie te doen.