NRC Bakt er niets van
Hieronder ga ik met jullie het artikel “Wat is beter voor de wereld: boter of margarine?” van het NRC doorlezen en laten zien wat er niet klopt. De groene stukken zijn de teksten die ik letterlijk uit het artikel heb genomen. Ook heb ik d.m.v. printscreens een JPG van het artikel gemaakt. Voor het geval het artikel achter een betaalmuur verdwijnt, in zijn geheel verdwijnt, of door de jaren heen verandert…
Voor meer artikelen zoals deze, ik heb ze gebundeld en je kunt ze hier vinden.
Wat is beter voor de wereld: boter of margarine?
Het antwoord is boter, niet alleen beter voor de wereld, maar ook voor onze gezondheid en voor de dieren.
Groen doen Elke week gidst NRC je richting een duurzaam leven.
Worden jullie ook zo moe van het woordje duurzaam? Het woord wordt vaak in verkeerde context gebruikt. Ook wordt het marketing technisch (zoals in dit geval) gebruikt om iets wat niet duurzaam is ter verkopen als duurzaam. Neem bijvoorbeeld de elektrische auto. Want de media gaat ervanuit dat we alles slikken wat ze ons verkopen. Inclusief toxische zadenoliën. Wanneer je logisch nadenkt, dan zie je in dat een product dat in een fabriek gefabriceerd wordt met hevig bewerkte ingrediënten niet duurzaam kan zijn.
Het begon in april en het hield niet meer op: ik ben een coronabakker. Amandelkoek, tompouces, perencake, elke week iets anders. Gelukkig hebben we veel buren.
Ze bedoelt een lockdown bakker, aangezien we in een lockdown zaten en ze vast geen corona aan het bakken was. Het was niet de coronatijd, maar de lockdowntijd. Laten we het alsjeblieft benoemen wat het is.
Maar gaandeweg raakte de thuiskok in innerlijk conflict met de redacteur duurzaamheid. De thuiskok wilde taart van boter en niet van een blok margarine, want dat staat in het recept en mama deed het dertig jaar geleden ook zo.
Ja, precies, en we behoren het ook zo te blijven bakken. Margarine is een nieuwe uitvinding en totaal niet geschikt voor consumptie. De geschiedenis van margarine in Nederland heb ik in een apart blog beschreven. Ook de langer bestaande plantaardige olie is niet iets om te consumeren, maar dit horen we te gebruiken waarvoor het van oudsher gebruikt werd, als lampolie of om scharnieren te smeren. Zadenoliën en margarine zijn desastreus voor je gezondheid, maar ook voor de dieren en het milieu.
De redacteur schrijft juist keer op keer dat plantaardig eten beter is voor de wereld. En toen drong zich de vraag op of dat ook voor margarine geldt.
Een plantaardig dieet is niet goed voor de wereld. Doen alsof dit een feit is, maakt niet dat het zo is in de objectieve realiteit. Het is zelfs aantoonbaar slecht voor mens, dier en milieu en dus voor de planeet.
De intuïtie liet het afweten. Boter, dat is de melkveehouderij met z’n geïmporteerd veevoer en koeien die methaan opboeren. Maar in margarine zit palmolie, en dan denk je aan orang-oetans in het nauw en oceaanschepen. Wat is erger?
En weer worden er dingen geasserteerd, alsof elke melkveehouderij graan importeert. Ook wordt er voorbij gegaan aan hoeveel boeren fabrieksmatig zijn gaan werken. Ik kan je vertellen dat mijn lokale boer wat ze bijvoeren voor een groot gedeelte zelf verbouwen en dat de koeien wanneer het kan in de wei staan te grazen. Dus doen alsof er voor elke stuk boter veevoer geïmporteerd moet worden is onzin.
Boeren die dit wel doen, worden door hoe de industrie geworden is gedwongen om dit te doen. Het was namelijk “groeien of vermorzeld worden”, dus kozen boeren ervoor om hun bedrijf te laten groeien. Het was bepaalde regelgeving (zoals gebruikelijk voortgekomen uit lobby uit het bedrijfsleven) die boeren dwong om op een grotere, industriële schaal te gaan opereren en steeds meer technologie te omarmen. We zien nog steeds diezelfde technocratische tendens vandaag de dag, samen met de wens vanuit de overheid om een klein aantal giganten te hebben in plaats van al die vervelende kleine ondernemertjes. Zodoende is immers de controle een stuk makkelijker te behouden of te verbeteren.
Koeien horen in de wei en niet continu in een stal gehouden te worden. Dat gezegd hebbende, we wonen in Nederland en de stal is er om de koe te beschermen tegen de kou. Er zou genoeg grasland moeten zijn om koeien op die manier te voeren, koeien horen geen veevoer als graan te eten. En dat gras zou hier goed geoogst kunnen worden als we niet alles zouden volbouwen en er gigantische vervuilende industrieën zouden zijn. Maar in plaats van terug te gaan naar hoe het was en werkte, gaan we nu boeren onteigenen en de schuld geven van vervuiling. Ik kan je zeggen wat erger is en dat is margarine, het is vervuilend en toxisch voor mens, dier en milieu.
Voor dat soort kwesties is de levenscyclusanalyse uitgevonden, die de milieuschade van producten vergelijkt van de wieg tot het graf. Van de bodem waarin de planten geteeld worden, tot de diesel van de tractoren en het wikkel van de boter.
Bij de ontwikkeling van boter heb je geen diesel voor de tractoren nodig wanneer het grasgevoerd is en in de wei staat. Boter kun je zelfs zelf met de hand karnen. Dat kun je niet van plantaardige oliën zeggen die altijd machines nodig hebben om bewerkt te worden, zeker als je zoiets gekunsteld als margarine wilt maken. Voor plantaardige oliën heb je wel veel brandstof, land, pesticide, fabrieken, vrachtschepen, vliegtuigen en vrachtwagens nodig. Je hoeft alleen maar logisch na te denken en je weet wat er vervuilender is. Maar we zijn zo geobsedeerd door ideologie vermomd als De Wetenschap, dat we niet eens meer zelf nadenken en blind vertrouwen op de gekochte media en de integriteit van mensen in witte jassen die zichzelf Wetenschapper of Expert noemen.
Zulke dagelijkse producten, maar er bleek weinig uitgezocht. In 2010 verscheen één kleine studie, die margarine veruit als beste aanwees. Pas dit jaar stond de eerste grote studie in een wetenschappelijk tijdschrift, met 212 soorten margarine voor op brood en roomboter uit 21 westerse landen waaronder Nederland.
Daar kwam weer dezelfde duidelijke winnaar uit: margarine.
Ook al zou margarine beter voor het klimaat zijn (wat het niet is), dan is dit niet een argument om dit ook te gaan eten. De vraag zou moeten zijn welk dieet het meest voedzaam en gezond is. Al het andere is ideologie.
Alles beter dan botervet
Het verschil is zo groot, het is klaar als een klont. Roomboter gaat (uitgedrukt per gram vet) met drie keer zoveel CO2-uitstoot gepaard als plantaardige alternatieven, en ook op alle andere fronten is margarine veel beter. De verarming van land is de helft minder, het watergebruik is gunstiger en zo nog wat. Voor het klimaat zijn volgens de studie alle plantaardige vetten beter dan botervet, zelfs pure palmolie. De herkomst van boter maakt weinig uit. Nederland is een middenmoter.
Minder verarming van het veld met margarine? Hoe dan? Planten putten de grond uit, koeien bemesten de grond waar ze aan het eten zijn met hun urine en mest. Dit is echt klinkklare onzin. Ik snap echt niet hoe je dit kunt geloven. 100 jaar geleden zouden ze je keihard in je gezicht uitgelachen hebben. Dit is echt een product van deze tijd, hoog opgeleid en afgesneden van de realiteit.
Tussen plantenoliën is er wél veel verschil, maar dan wordt het ingewikkeld. Kool- en lijnzaadolie hebben een groen imago, maar dat is niet altijd terecht – het hangt sterk af van de herkomst. Lijnzaadolie uit Kazachstan blijkt qua CO2 de suv onder de plantenvetten. Maar gemiddeld: beter dan boter, uitgemaakte zaak.
Er is geen verschil in hoe ongezond de plantaardige oliën zijn die hier genoemd worden voor mensen en hoe ze de aarde uitputten. En ze zijn zeker niet beter dan boter.
Toch is er een dilemma. De studie is grotendeels uitgevoerd door de makers van Becel en Blue Band. Zo gaat het vaak in voedingsonderzoek. Maar zolang niemand met andere gegevens komt, bak ik met planten. Bij de limoentaart en de brownies heeft niemand geklaagd.
In een normale wereld zou het moeten zijn, dat wanneer je ziet dat een onderzoek gesponsord is door de industrie die je dat product wilt aansmeren je dit lachend naast je neer legt. Dan zou je lekker je roomboter blijven eten die je moeder, je oma, je overgrootmoeder et cetera ook aten. Maar in deze realiteit zijn onderzoeken die gesponsord zijn door de margarine industrie blijkbaar een reden om deze producten te gaan eten. “Wij van de margarinefabriek raden margarine aan!” Oh echt? Wat een verrassing! Dit is pure stupiditeit en een aanklacht tegen ons schoolsysteem dat mensen creëert die niet meer zelf logisch kunnen nadenken, maar verblind worden door grafieken, cijfertjes, diploma’s, altijd goudeerlijke politici, de media, “De Experts”, en natuurlijk gehersenspoelde meisjes van 16 die geëmotioneerd “How Dare You” blèren en zich lachend laten arresteren als promotiestunt.
Heb je begeleiding nodig met het carnivoordieet of met het vasten?
Heeft mijn informatie je verder op weg geholpen?
Overweeg dan om een (eenmalige) donatie te doen.
Nederlands 
English 