Planten Bijten Terug Met trypsineremmers en fytaat
Antinutriënten, wat zijn het en welke (schadelijke) gevolgen kan dit hebben op ons lichaam wanneer we dit eten? Mijn man Rick van den Berg heeft al uitgebreid het antinutriënt oxalaat uitgebreid besproken in een blog. Dit is echter maar één van de vele antinutriënten die er in alle planten zitten. Doordat ik ze niet allemaal in één artikel kan plaatsen heb ik ze allemaal voor je gebundeld in een categorie zodat jullie deze snel via deze link kunnen vinden.
Waar zitten ze in ?
Antinutriënten zitten in alles wat plantaardig is, dus in granen, peulvruchten, bonen, noten, wortels van planten, bladeren en fruit. Antinutriënten worden door de plant zelf aangemaakt, waarom ze dit doen kun je lezen in mijn blog waar ik onderzoek of groente noodzakelijk is in ons dieet. In dit blog wil ik het hebben over de antinutriënten trypsineremmers en Fytinezuur en welke impact deze hebben op onze gezondheid.
Trypsineremmers
Trypsineremmers zijn antinutriënten die aangetroffen worden in graanproducten (granen, pap, babyvoeding). Er zijn studies die aantonen dat warmte sommige van de trypsineremmers kan verwijderen, maar deze granen kunnen mineralentekorten veroorzaken bij zuigelingen, kinderen en mensen met alvleesklieraandoeningen.
Proteaseremmers
Proteaseremmers remmen enkele van de belangrijkste enzymen die ons helpen eiwitten te verteren. De bekendste van deze protease-enzymen is trypsine. De meeste studies die in de loop der jaren zijn uitgevoerd, keken naar trypsineremmers in sojabonen. Deze antinutriënten zitten niet alleen in sojabonen, maar worden ook aangetroffen in andere bonen, granen, noten, zaden, groenten van de nachtschadefamilie (aardappelen, tomaten en aubergine) en verschillende groenten en fruit.
Deactiveren van Trypsineremmers
Traditioneel veroorzaakten weinig van bovengenoemde voedingsmiddelen gezondheidsproblemen omdat ze zelden elke dag werden gegeten. Ook het koken van deze groente deactiveert de meeste proteaseremmers. Helaas is er een groeiende neiging om plantaardig voedsel het hoofdbestanddeel van onze maaltijd te maken. Mede door de trend om de groente ‘al dente’ te koken en ‘levend voedsel’ te consumeren zoals bij het (rauw) veganistische dieet, eten steeds meer mensen voedsel waar het gehalte proteaseremmers intact is gebleven. Voorstanders van plantaardige diëten geloven over het algemeen dat hun dieet veel eiwitten bevat, maar dit uitgangspunt houdt geen rekening met het feit dat hoeveel eiwitten je eet niets zegt over hoeveel eiwitten je lichaam daadwerkelijk opneemt. Zonder hoogwaardige, bruikbare eiwitten zullen groei, herstel, immuniteit, hormoonvorming en alle metabolische processen lijden. Eiwit in vlees is nog steeds het best opneembare eiwit voor ons lichaam.
Soja
Niet alleen zijn de proteaseremmers in sojabonen talrijker dan die in andere bonen en voedingsmiddelen, maar ze zijn ook beter bestand tegen neutralisatie door koken en verwerken. Alleen de ouderwetse fermentatietechnieken die worden gebruikt om miso, tempeh en natto te maken, zorgen ervoor dat er een gedeelte gedeactiveerd wordt. Bij alle andere kookprocessen blijven bepaalde trypsineremmers intact. De niveaus van actieve proteaseremmers die in moderne sojaproducten achterblijven variëren sterk van elkaar, onderzoekers hebben hoge niveaus gevonden in sommige sojaformules en soja-eiwitconcentraten.
Fermenteren
Warmte deactiveert de proteaseremmers in soja, dus een oplossing zou kunnen zijn om de sojaboon helemaal dood te koken. Hierdoor beschadigt de soja dusdanig dat het moeilijk te verteren valt en het lichaam het niet kan gebruiken. Wanneer moderne voedselfabrikanten alkalische oplossingen gebruiken om dingen te versnellen, kan het essentiële aminozuur lysine worden omgezet in het giftige lysinoalanine. Zelfs als voedselfabrikanten sojabonen precies goed zouden koken, dan nog zouden sommige proteaseremmers onvoldoende gaar zijn en andere te gaar. Ondanks tientallen studies is er nooit een praktische methode bedacht om dit probleem op te lossen. Tot op de dag van vandaag is de enige manier om het proteaseremmerprobleem op te lossen fermentatie. Nog beter is om ze niet te eten natuurlijk.
Soja Eiwit en Olie
Er zijn mensen die zeggen dat het echt niet zo’n probleem is wanneer je er maar weinig van eet. Toch zie je dat er steeds meer soja als additief gebruikt wordt in bijvoorbeeld bakkerijproducten andere supermarkt- en natuurvoedingsproducten en fastfood. Dus de hoeveelheid soja die mensen binnen krijgen telt dan toch wel op. Nog erger is dat de sojaeiwitten gegeten worden samen met soja- en andere plantaardige oliën die zeer schadelijk zijn voor je gezondheid. Soja-eiwit, sojaolie en zonnebloemolie zijn allemaal bekende ingrediënten in bewerkte supermarktproducten en vegetarische ‘gezonde voedingsmiddelen’.
De Alvleesklier
De alvleesklier is het orgaan wat in het grootste gevaar verkeert. Wanneer proteaseremmers voorkomen dat de alvleesklier voldoende trypsine en proteasen produceert, compenseert het lichaam dat door het aantal alvleeskliercellen (hyperplasie) en hun grootte (hypertrofie) te verhogen. Als dit hier en daar gebeurt herstelt de alvleesklier zich wel. Dit moet echter niet dagelijks gebeuren, want dan kan het zelfs lijden tot kanker.
Fytinezuur (Fytaat)
Voor planten hebben fytaten twee primaire functies: ze voorkomen voortijdige ontkieming en ze slaan de fosfor op die planten nodig hebben om te groeien. Fytaten zorgen ervoor dat zaden opgeslagen kunnen worden in de winter.
Waar komen Fytaten in voor?
Fytinezuur komt voornamelijk voor in volle granen, peulvruchten, zaden en sommige noten. Deze fytaten in bonen, granen en andere zaden zijn een antinutriënt die een goede opname van ijzer, zink, calcium en andere mineralen blokkeren. Ze zijn een belangrijke oorzaak van slechte groei, bloedarmoede, incompetentie van het immuunsysteem en andere gezondheidsproblemen in derdewereldlanden waar plantaardige diëten de norm zijn (geworden), en zijn in toenemende mate een probleem in de zogenaamde eerste wereldlanden waar plantaardige en veganistische diëten als een gezond dieet worden gepresenteerd.
Zinktekort
Er wordt door voorstanders van plantaardige diëten vaak gewezen op het hoge mineraalgehalte van hun voedsel, maar houden zelden rekening met hoe het fytaat gehalte de opname van deze mineralen door het lichaam kan beïnvloeden. Hierbij wordt zink in het bijzonder aangetast. Zink is een bestanddeel van meer dan driehonderd enzymen. Deze beïnvloedt elke functie in het lichaam. Groei, immuniteit, wondgenezing, geestelijke gezondheid, intelligentie, spijsvertering, bloedsuikerspiegel, schildklierfunctie, gewicht, geslachtshormonen en huid worden allemaal nadelig beïnvloed door zinktekort.
IJzertekort
IJzerverlies door fytaat blokkade kan leiden tot ‘ijzerarm bloed’ en bloedarmoede door ijzertekort. Dit resulteert in vermoeidheid, lethargie, verzwakte immuniteit en leerstoornissen. IJzertekorten beïnvloeden ook de schildklier door de uitvoer van schildklierhormoon te verminderen, wat op zijn beurt leidt tot een lagere lichaamstemperatuur, lethargie en gewichtstoename.
Calcium
Fytaat beïnvloed ook de calciumabsorptie nadelig, dit wordt verergerd wanneer deze voedingsmiddelen worden verwerkt met behulp van alkalische chemicaliën. Beweringen dat plantaardige diëten veel van het calcium bevatten dat we nodig hebben voor botopbouw en andere functies, worden ernstig ondermijnd als men kijkt naar het fytaat gehalte en moderne verwerkingsmethoden. In producten die van nature weinig calcium bevatten, zoals sojamelk, word de calcium toegevoegd en zeggen ze dat je met het drinken van sojamelk calcium binnenkrijgt. Hoewel dit technisch klopt zwijgen ze over het feit dat je lichaam dit eigenlijk niet kan opnemen. Er wordt gezwegen over het feit dat fytaat de absorptie van calcium verhinderen.
Ten slotte vergemakkelijken door fytaat veroorzaakte mineralentekorten de verplaatsing van benodigde mineralen voor giftige metalen, bijvoorbeeld ijzer door lood en zink door cadmium.
Fosfor
Hoe zit het met het fosfor dat essentieel is voor groei en botten? Er zit veel fosfor in bonen, granen en andere zaden. Hier heb je alleen niet veel aan aangezien 50 tot 75 procent ervan vast zit in de fytaten. Wanneer je niet genoeg fosfor hebt resulteert dit o.a. in groeiachterstand. Dit is ook de reden dat boeren die dieren fokken op basis van maïs en sojabonen, hen fosfaatsupplementen geven. Dat lost een deel van het groeiprobleem op, maar niet de milieugevolgen. Onverteerde fytaten die in mest worden uitgescheiden, kunnen ernstige afvalverwijderingsproblemen veroorzaken en leiden tot verontreinigd oppervlaktewater, meren en beken. Slecht voor mens, milieu en dier dus.
Alternatief
Zoals wel vaker het geval is lijkt het erop dat fytaten wel medicinaal ingezet kunnen worden. Er zijn alternatieve doctoren en andere zorgverleners die fytaten aanbevelen voor ontgifting vanwege hun vermogen om niet alleen te binden met benodigde mineralen zoals zink en calcium, maar ook met ongewenste giftige metalen zoals cadmium en lood.
Tot op heden is het grootste deel van het onderzoek gericht op fytaten als chelaatvormers van overtollig ijzer. Onbruikbaar ijzer veroorzaakt oxidatie, een vorm van “roesten” in het lichaam. Houd er rekening mee dat giftige ijzerladingen niet afkomstig zijn van het eten van vlees, dat rijk is aan de absorbeerbare, nuttige vorm die bekend staat als heemijzer, maar van het niet-heemijzer in ‘verrijkt’ meel, granen, sojaproducten en de meeste vitamine- en mineralensupplementen. Synthetisch, anorganisch non-heemijzer wordt slecht gebruikt en hoopt zich op in het lichaam, wat bijdraagt aan tal van ziekten. Mannen beginnen kort na de puberteit niet-heemvormen van ijzer te accumuleren. Vrouwen beginnen het zelden te accumuleren totdat ze stoppen met menstrueren.
BRONNEN:
Sally K. Norton
Nutrition With Judy
Weston A. Price
Dr. Georgia Ede
Fytaten
Heeft mijn informatie je verder op weg geholpen?
Overweeg dan om een (eenmalige) donatie te doen.