Voedingscentrum Ontmaskerd: Insecten Eten
Dit is het tiende artikel uit mijn serie die de naam Voedingscentrum Ontmaskerd draagt. Dit Artikel zal over het eten van insecten gaan.
Het artikel van het Voedingscentrum draagt de naam ‘Insecten eten’ Dit artikel ga ik dus met jullie doorlezen en vertellen wat er allemaal niet klopt. De groene stukken zijn de teksten die ik letterlijk uit het artikel van het Voedingscentrum heb genomen. Ook heb ik d.m.v. printscreens een PDF van het artikel gemaakt. Voor het geval het artikel over de jaren heen verandert…
Het Artikel
Insecten eten
Ruim 1.900 insectensoorten worden wereldwijd gegeten, waaronder sprinkhanen, krekels, rupsen, kevers, kakkerlakken, mieren, bijen, wespen, termieten, vlinders en motten. De volwassen insecten zijn eetbaar, maar ook de larven of de poppen.
Dat er wereldwijd insecten worden gegeten, betekent niet dat het gezond is en dat wij dat hier ook zouden moeten gaan doen. Er zijn inderdaad veel dieren die dit eten, zoals bepaalde vogels en reptielen. Deze dieren hebben echter ook de fysiologie om dit te doen en kunnen zich hiermee voeden. Wij zijn daarentegen mensen en hebben een geheel andere fysiologie.
Ze bevatten vergelijkbare voedingstoffen als vlees. Je kunt ze gekookt, gebakken, geroosterd of gefrituurd eten. De smaak lijkt een beetje op noten. In sommige Nederlandse groothandels en supermarkten zijn producten met insecten te krijgen.
Vergelijkbare voedingsstoffen betekent niet dezelfde voedingsstoffen. En dat ze vergelijkbare voedingsstoffen bevatten als in vlees betekent niet dat je lichaam die ook kan opnemen. Bovendien is in het paradigma van het Voedingscentrum vlees slecht voor ons mensen, dus waarom wordt dit als reden gegeven om insecten te eten?
De insecten die in ons land worden aangeboden zijn meestal sprinkhanen, meelwormen en kevers. Die zijn veilig om te eten mits je poten en vleugels verwijdert en ze niet rauw eet.
Veel succes met het verwijderen van de poten en vleugels! Die krengen zijn waanzinnig klein en bovendien is dat niet het enige wat je moet verwijderen om geen problemen te krijgen met het eten van insecten als mens. Het wordt helemaal lastig bij alle producten waar ze insectenmeel in gooien of gaan gooien. Vooral de stof chitine is een probleem, zoals Rick al eerder in een blog schreef. Chitine is een polysacharide en is de bouwsteen van exoskeletten van insecten, schaaldieren, dus bijvoorbeeld de schaal van kreeften en krabben. Mensen met een allergie voor schaaldieren hebben doorgaans ook een reactie op chitine. Bij een krab of kreeft eet je overigens nooit zijn schaal op, maar bij insecten worden we geacht om ze wel in z’n geheel te verorberen. Chitine is echter niet tot slecht verteerbaar en mogelijk schadelijk voor mensen, zeker in grotere hoeveelheden.
Omschrijving
In Europa en zeker in Nederland zijn we niet gewend om insecten te eten, maar in de rest van de wereld is het heel gebruikelijk. Ruim 2 miljard mensen eten insecten, volgens de Wereldlandbouworganisatie.
Nogmaals, dit is een drogreden, alleen omdat het in andere delen van de wereld gebeurt, betekent het niet dat het gezond is en dat we dat hier ook moeten gaan doen. Er zijn over de gehele wereld veel mensen die coke gebruiken, roken, of elke dag een liter frisdrank drinken, dat betekent niet dat het gezond is en we dat allemaal ook moeten gaan doen.
Er worden 1.900 verschillende insectensoorten gegeten, waaronder sprinkhanen, krekels, rupsen, kevers, kakkerlakken, mieren, bijen, wespen, termieten, vlinders en motten.
Stel je een heerlijke maaltijd voor met geroosterde sprinkhanen op een bedje van gestoomde vlinders en gefrituurde bijen met daaroverheen een sausje van het bloed van 1000 mieren. Om dit weg te spoelen een glaasje kakkerlakkenmelk. En als toetje een bolletje mottenballenijs Mmmm ik loop nu al te watertanden.
De volwassen insecten zijn eetbaar, maar ook de larven of de poppen. De insecten die in ons land worden aangeboden zijn meestal sprinkhanen, meelwormen en kevers. Ze zijn veilig om te eten mits je poten en vleugels verwijdert en ze niet rauw eet.
Wie bepaalt dat ze veilig zijn? Zijn dat dezelfde mensen die beweren dat zadenoliën gezond zijn, je veel groente en fruit moet eten, stralingsziekte een fabel is en prikken bewezen veilig en effectief zijn? Het is niet bewezen dat insecten veilig zijn om te eten, het vermoeden zou eerder moeten zijn dat het schadelijk kan zijn. Aangezien wij als mens chitine niet tot slecht kunnen verteren. Net als onze trouwe viervoeters overigens.
We eten ook delen van insecten in de vorm van E-nummers (hulpstoffen). Voorbeelden zijn E120 (een natuurlijke rode kleurstof, gewonnen uit de schildluis Dactylopius coccus), E904 (schellak, een natuurlijk hars, een uitscheidingsproduct van diverse Indiase luizen) en E901 (bijenwas, uitgescheiden door bijen).
Ja want E-nummers staan wel bekend als gezond…. Serieus, we gaan hier E-nummers aanhalen als bewijs dat we insecten veilig kunnen gaan eten?
Novel Food (nieuw voedingsmiddel)
Er loopt al enkele jaren een discussie of insecten wel als eten verkocht mogen worden. Omdat het nieuw voor ons is, vallen ze onder de Novel Food Verordening van Europa en daarom moeten eerst uitgebreide veiligheidsonderzoeken plaatsvinden. Voor een aantal insectensoorten is markttoegang aangevraagd.
We laten ze toe op de markt om ze op u, de bevolking, uit te testen. Klinkt bekend? Dat zou wel moeten, ze doen dit al heel lang namelijk. Mooi voorbeeld is bijvoorbeeld de Teflonpan. We weten inmiddels allemaal dat wanneer iets toegelaten is op de vrije markt dit vaak lastig is om dit weer uit te bannen, zeker als de industrie hardnekkige lobby voert om de schijn van veiligheid in stand te houden. Het is dan ook bijna onmogelijk om
een eerlijk onderzoek te krijgen over de vraag of het onze gezondheid schaadt…
Meelwormen
Voor meelwormen is het veiligheidsonderzoek inmiddels uitgevoerd door de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA). Zij concluderen dat er voor meelwormen geen veiligheidsissues zijn. Dit is een belangrijke stap in de goedkeuring van meelwormen in Europa. Maar pas als het door de Europese Commissie in wetgeving is vastgelegd, is het officieel goedgekeurd.
Chitine is geen veiligheidsissue? Kijk eens hoe ze hier omgaan met je gezondheid. Ze keuren gewoon dingen goed waarvan ze niet eens weten wat de langetermijneffecten zijn. Doet het je weer ergens aan denken? Ach, als we er problemen aan ondervinden bedenken ze wel iets anders waar ze het op kunnen pinnen. Het Klimaat is bijvoorbeeld een graag gebruikte zondebok tegenwoordig.
Kweek
Toch worden in Nederland al een aantal jaar insecten gekweekt voor menselijke consumptie, volgens de normen van de General Food Law. Het gaat bijvoorbeeld om de meeltor (meelworm), piepschuimkever (kleine meelworm) en Europese treksprinkhaan (sprinkhaan). Er zijn ook producten met de naam buffaloworm, dan gaat het om de kleine meelworm of de larve van de piepschuimkever.
Heerlijk voedzaam klinkt dat, zo’n piepschuimkever, een kever die schimmels eet die groeien op rottend organisch materiaal. Een insect wat gezien wordt als een plaaginsect. De piepschuimkever geeft de voorkeur aan een hoge relatieve vochtigheid en een temperatuur van ca. 25°C. Dat betekent dus dat er aardig wat energie nodig is om deze insecten te kweken.
De kwekers, die zich verenigd hebben in de organisatie VENIK, hebben hun productieproces zo ingericht dat deze voldoet aan de normen van deze wetgeving. De Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) heeft hierbij geadviseerd. Er geldt nu een overgangsregeling. Tot er Europese regels zijn, mogen de insecten waarvoor markttoegang is aangevraagd worden verkocht voor menselijke consumptie.
Behalve dat, worden er in Nederland ook insecten gekweekt voor dierlijk voer (bijvoorbeeld voor reptielen) en veevoer, zodat er minder plantaardige eiwitten geïmporteerd hoeven te worden.
Insecten horen door bepaalde dieren gegeten te worden, kippen bijvoorbeeld. Koeien horen gras te grazen en geen skittles of insecten te eten
Ook worden soms insecten verwerkt in kleurstoffen, die vervolgens weer gebruikt kunnen worden in voedsel, bijvoorbeeld koek en gebak.
Zoals ze al tijden afvalproducten in koek, brood en gebak verbergen, zoals bijvoorbeeld bamboe en plantaardige oliën, mogen ze hier nu ook insecten aan toevoegen. Dus ze gaan de insecten gewoon verbergen in producten met meerdere ingrediënten. Nog een reden om wat je eet te bereiden met verse producten die je direct bij de boer gekocht hebt. Zodat je weet wat je eet.
Bereiden
Je kunt insecten gekookt, gebakken, gewokt of gefrituurd eten. De smaak lijkt een beetje op noten. Zorg altijd dat je ze goed verhit.
Zorg dat je de insecten geeft aan je kippen, of nog beter: koop ze niet en laat je kippen lekker scharrelen. Dan kun jij de volop voedzame eieren eten én het vlees van de kippen. Hetgeen waar je fysiologisch voor gemaakt bent.
Bewaren
Bewaar insecten volgens de aanwijzingen op de verpakking. Zorg dat je ze goed afgesloten bewaart, in de koelkast. Ze zijn te vergelijken met vis en vlees: schadelijke bacteriën kunnen zich snel vermeerderen als ze niet goed bewaard worden.
Gezondheidseffecten
Insecten zijn rijk aan eiwitten. Qua voedingswaarde is het gelijkwaardig aan vis, kip, rund of varkensvlees.
Nogmaals Voedingscentrum, dit zou in jullie paradigma geen aanbeveling moeten zijn. Vlees is toch superschadelijk voor mensen?
De samenstelling van de eiwitten is vergelijkbaar met vlees. De hoeveelheid varieert sterk: van 7 tot 48 gram eiwit per 100 gram. Verder bevatten ze vitamines, mineralen en vet. De meelworm (tot 43% vet) en de sabelsprinkhaan (67%) zijn heel vet, maar er zijn ook magere insecten met 9% vet, zoals de stinksprinkhaan. Ook zit er in sommige soorten meer cholesterol dan in vlees, omdat het grotendeels orgaanvlees is. De vetzuursamenstelling is vergelijkbaar met kip en vis.
En nog een keer, waarom is vet en cholesterol ineens geen probleem wanneer het in insecten zit? Het is toch zo slecht voor ons om dit te eten volgens jullie?
Insecten kun je eten als vlees. Het bevat voldoende ijzer (8 tot 77 mg/100g). Ze bevatten over het algemeen ook redelijke hoeveelheden vitamine B1, B2 en B12, maar er zijn soorten die heel weinig of geen B12 bevatten, zoals de huisvlieg.
Gaan we hier nu ook de huisvlieg als mogelijke (“redelijke”!) bron van voeding bestempelen? Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik houd het wel bij vlees en vet van het rund aangezien deze alle nutriënten bevatten die mijn lichaam nodig heeft om goed te kunnen functioneren.
Mogelijke risico’s:
Mensen die een schaal- of schelpdierenallergie hebben of allergisch zijn voor huismijt, zijn soms ook allergisch voor insecten. Mensen die hier last van hebben en niet van dit risico op de hoogte zijn, kunnen vervelende symptomen krijgen.
Niet mogelijk, maar zeer waarschijnlijk. Dit komt (zoals ik al boven noemde) door de stof chitine, waarom informeren jullie hier niet over? Bovendien is er een grote kans dat er in de insecten parasieten zitten die je met het consumeren van insecten binnenkrijgt.
Door intensieve kweek kunnen dezelfde problemen ontstaan als bij intensieve veehouderij: zoals ziekten en mestoverschot. Mogelijk kunnen ze nieuwe onbekende ziekten met zich mee brengen.
En wat dacht je van de desastreuze gevolgen wanneer er bijvoorbeeld sprinkhanen ontsnappen? Bij de veeteelt heb je dat probleem niet, wanneer er wat koeien ontsnappen zijn deze snel genoeg weer gevangen en terug gebracht naar de boerderij. Probeer dit maar eens bij insecten te doen. Visualiseer vervolgens de nachtmerrie van mensen die insecten willen modificeren ter grootte van een cavia en dat die ontsnappen…
Voedingsadvies
De insecten die je in Nederland kunt kopen, zijn veilig om te eten. Let wel op: je kunt ze beter niet rauw eten, het is te vergelijken met orgaanvlees. Verhit ze altijd goed voor je ze eet. Dat wil zeggen: minimaal 10 minuten verhitten, blancheren, koken, wokken of frituren. Gevriesdroogde insecten moet je ook eerst verhitten.
Je kunt de insecten beter niet eten, aangezien grasgevoerd vlees en vet van grazers voedzamer is en goed opgenomen kan worden door ons lichaam. In grasgevoerd vlees en vet van grazers zitten er namelijk geen schadelijke stoffen.
En verwijder ook de poten en vleugels van sprinkhanen, krekels, kevers en cicades: deze kunnen de darmen beschadigen, vast komen te zitten en zo voor verstopping zorgen.
Nogmaals, hoe stel je voor dat je dat doet? Heb je wel eens gezien hoe klein die dieren zijn? En dan nog zit de stof chitine in het insect, je kunt namelijk het exoskeletten van de insecten niet verwijderen. Het eten van insecten klinkt echt steeds aantrekkelijker, ze kunnen ook al voor beschadiging aan je darmen zorgen en je verstoppen.
Duurzaamheidsaspecten
De kweek van insecten is efficiënter dan de kweek van ons bekende vleessoorten zoals kip, varken en rund. Insecten zetten voeding ongeveer 2 tot 3 keer efficiënter om in vlees dan varkens of kippen. In vergelijking met runderen zijn insecten zelfs 5 keer zo efficiënt.
Wanneer we dieren op het land zouden houden, dan zijn insecten echt niet beter. Dan voeden de dieren zich met wat er in de omgeving is en bemesten ze het land. Deze insecten moeten weer in gigantische hoeveelheden en dus in gigantische fabrieken worden gekweekt. Wanneer de insecten uit zo’n fabriek ontsnappen ben je echt de Sjaak.
Slechts 10 procent van het voeder dat in een vleeskoe wordt gestopt, wordt omgezet in vlees, terwijl dat bij insecten kan oplopen tot meer dan 40 procent. Eén van de redenen daarvoor is dat insecten koudbloedig zijn: ze verbruiken dus in tegenstelling tot zoogdieren geen energie om hun lichaam op temperatuur te houden, maar in een koud klimaat moeten ze wel op temperatuur gehouden worden.
Wat dus betekent dat zo’n insectenplantage veel energie verbruikt. Dieren hoef je niet te verwarmen, en zoals gezegd hoeven dieren die gewoon in de wei staan niet of amper gevoerd te worden, dus is dit argument ook gelijk van de baan.
Daarnaast kan ook een groter deel van het dier als vlees worden gebruikt: ongeveer 90% bij een insect tegenover 50% bij een koe of een varken.
Zijn jullie even vergeten dat bij dieren 100% van hun lichaam gebruikt wordt? Niets gaat verloren. Dus dit is echt weer een drogreden. Bovendien geeft het voedingscentrum zelf toe dat je aardig wat moet verwijderen bij insecten om ze te kunnen eten en heb je het risico op verstopping en dat de insecten je darmwand beschadigen wanneer je dat niet doet. Wij als mens behoren geen insecten te eten.
Daarbij planten insecten zich ook veel sneller voort dan zoogdieren, zodat het uiteindelijke verschil in efficiëntie nog groter wordt. Alles bij elkaar leveren insecten voor een gelijke hoeveelheid voer ongeveer 20 keer zo veel vlees op dan runderen.
Dit maakt niets uit, wij kunnen ze niet goed verteren en ze bevatten niet alle vitamines en mineralen die vlees en vet van bijvoorbeeld koeien bevat. Bovendien kunnen we de vitamines en mineralen uit het vlees en vet van koeien goed opnemen, is dit ook het geval bij insecten?
Ook is er minder water en ruimte nodig en kunnen insecten plantaardig voedsel eten dat niet door ander vee kan worden gebruikt. Overigens: er is weinig bekend over het dierenwelzijn van insecten.
Maar zoals we eerder hebben kunnen lezen moeten deze dieren wel gekoeld worden, dat wordt hier even niet meegenomen. En water is geen probleem bij koeien, zij drinken namelijk regenwater en plassen dit weer uit op het land. Dus dragen ook nog eens bij aan de gezondheid van het landschap en geven het water wat ze gedronken hebben ook weer terug. En in de megastallen (waar ik zeker geen fan van ben) worden ‘onze’ niet eetbare resten van planten aan koeien gevoerd, dus dat is daar niet anders dan bij insecten.
Ook de uitstoot van broeikasgassen lijkt een stuk lager te liggen bij insecten. Onderzoek laat zien dat de uitstoot van broeikasgassen bij insectenteelt een factor van 10 kleiner zou zijn dan bij de productie van rundvlees. Dankzij insecten zouden we evenveel vlees kunnen blijven eten terwijl de milieubelasting met een factor 10 naar beneden gaat.
Welk onderzoek? Citeer het dan meteen. Anders kan ik hier namelijk gemakkelijk het tegenovergestelde beweren. Wanneer je iets beweert verwacht ik ook een onderzoek die de bewering staaft. Nee grapje, ik weet intussen dat jullie dit niet doen, aangezien dit mijn 11de artikel is over jullie adviezen. Jullie gaan ervan uit dat mensen jullie wel geloven op basis van jullie zelfbenoemde autoriteit.
Een risico van het telen van insecten is wel dat soorten die hier niet thuis horen inheemse soorten kunnen verdringen.
Naar mijn mening een groot risico en het al eerder genoemde risico. Wat als de gehele insectenzwerm ontsnapt uit een fabriek?
En heeft het Voedingscentrum jullie overtuigd om insecten te gaan eten? Laat het vooral hieronder achter!
Heeft mijn informatie je verder op weg geholpen?
Overweeg dan om een (eenmalige) donatie te doen.
Heb je begeleiding nodig met het carnivoordieet of met het vasten?
Heeft mijn informatie je verder op weg geholpen?
Overweeg dan om een (eenmalige) donatie te doen.
Nederlands 
English